बहारदार, सुश्राव्य गायन-वादन मैफलीने ब्रह्मनाद संगीत महोत्सवाला उत्साहात सुरुवात
पुणे प्रतिनिधी तेज न्यूज
नव्या पिढीतील आश्वासक गायक गंधार देशपांडे, प्रसिद्ध संवादिनी वादक सुधीर नायक आणि किराणा घराण्याच्या ज्येष्ठ गायिका विदुषी पद्माताई देशपांडे यांच्या बहारदार आणि सुश्राव्य सादरीकरणाने रौप्य महोत्सवाकडे वाटचाल करीत असलेल्या ब्रह्मनाद संगीत महोत्सवातील पहिला दिवस संगीत रसिकांसाठी आनंददायी ठरला.
ब्रह्मनाद कला मंडळ आणि धारेश्वर विद्या व क्रीडा प्रतिष्ठान, धायरी यांच्या संयुक्त विद्यमाने दोन दिवसीय 24व्या ब्रह्मनाद संगीत महोत्सवाचे आयोजन कै. बंडोजी खंडोजी चव्हाण विद्यालयातील राजमाता जिजाऊ माँसाहेब बहुउद्देशीय सभागृहात करण्यात आले आहे. महोत्सवाला युवा रसिक, कलाकारांसह ज्येष्ठांनी मोठ्या संख्येने हजेरी लावली होती.
सुरुवातीस धारेश्वर विद्या व क्रीडा प्रतिष्ठानचे अध्यक्ष काका चव्हाण, संचालक अनिकेत चव्हाण, डॉ. पंडित संजय गरुड, रागिणी गरुड, कॉसमॉस बँकेचे माजी संचालक मिलिंद पोकळे, सुभाष चाफळकर, ह. भ. प. विजय महाराज जगताप, माजी कामगार आयुक्त विकास पनवेलकर यांच्या हस्ते दीप प्रज्वलन आणि सरस्वती पूजन झाले. या प्रसंगी ब्रह्मनाद संगीत विद्यालयातील विद्यार्थ्यांनी सरस्वती वंदना सादर केली.
महोत्सवाच्या पहिल्या दिवसाची सुरुवात प्रसिद्ध शास्त्रीय गायक पंडित डॉ. राम देशपांडे यांचे सुपुत्र आणि शिष्य गंधार देशपांडे यांच्या गायनाने झाली. त्यांनी आपल्या मैफलीची सुरुवात धानी रागातील रचनेने केली. विलंबित आणि द्रुत तालावर आधारित भगवान शंकरांवरील पंडित राम देशपांडे यांनी रचलेली ‘शंभो महोदव’ ही बंदिश तयारीने सादर केली. त्यानंतर भगवान शंकरांच्या तांडव नृत्याचे वर्णन करणारी ‘डम डम डमरू बाजे’ ही रचना सादर करून शास्त्रीय संगीतावरील आपली पकड दर्शविली. ‘गाओ विद्या गुणी सम’ ही रचना सादर करून ‘अबिर गुलाल उधळीत रंग’ हे सुप्रसिद्ध भजन सादर करत रसिकांची मने जिंकली. अखेरीस ‘श्री राम जय राम जय जय राम’ आणि ‘विठ्ठल’ नामाचा गजर करताना गंधार यांना रसिकांनी टाळ्यांच्या गजरात साथ करत वातावरणात भक्तिरसाची निर्मिती केली. उदय कुलकर्णी (संवादिनी), ऋषिकेश जगताप (तबला), ज्ञानेश्वर (माऊली)दुधाणे (पखवाज), ओम देशमुख, सिद्धार्थ गोडांबे (सहगायन, तानपुरा) यांनी साथसंगत केली.
रसिकांशी संवाद साधताना गंधार देशपांडे म्हणाले, पुण्यातील उपनगरात पहिल्यांदाच गायनसेवा करीत आहे. पंडित संजय गरुड यांनी या परिसरात भारतीय अभिजात शास्त्रीय संगीताचा प्रचार व प्रसार मोठ्या प्रमाणावर केल्यामुळे रसिकांचाही उत्स्फूर्त प्रतिसाद मिळत आहे याचा आनंद आहे.
दुसऱ्या सत्रात पंडित तुळशीदास बोरकर यांचे शिष्य प्रसिद्ध संवादिनी वादक पंडित सुधीर नायक यांचे एकल संवादिनी वादन झाले. त्यांनी मैफलीची सुरुवात राग पूरिया कल्याण सादर करून केली. त्यानंतर गुरू पंडित तुळशीदास बोरकर यांची झपतालातील एक रचना ऐकविली. पंडित रामाश्रय झा रचित बंदिश सादर करून तिलक कमोद रागातील रचना ऐकविली. कार्यक्रमाची सांगता पिलू रागातील ठुमरीने केली. संवादिनीच्या सप्तकावर सहज फिरणारी बोटे आणि गायकी अंगाने सादर केलेले वादन हे वैशिष्ट्य रसिकांना विशेष भावले. शुभदा गायकवाड (स्वरमंडल), ऋषिकेश जगताप (तबला) यांनी साथसंगत केली.
महोत्सवाच्या पहिल्या दिवसाची सांगता किराणा घराण्याच्या ज्येष्ठ व सुप्रसिद्ध गायिका विदुषी पद्माताई देशपांडे यांच्या गायन मैफलीने झाली. त्यांनी सुरुवातीस राग चंद्रकंसमधील पारंपरिक ख्यालातील बंदिश सादर करून त्याला जोडून द्रुत एकतालातील ‘रुम झुम बिछुआ बाजे’ ही स्वरचित व स्वत: संगीतबद्ध केलेली रचना सादर केली. जगत्गुरू संत तुकाराम महाराज यांचा ‘बोलावा विठ्ठल पहावा विठ्ठल’ हा अभंग स्वत: रचलेल्या वेगळ्या चालीत सादर केला. मैफलीची सांगता भैरवीतील ‘श्याम बिन राधा भयी बावरी’ या बंदिशीने केली. या रचनेचे शब्द व संगीत विदुषी पद्माताई देशपांडे यांचेच होते. अनुभवाने परिपूर्ण कलाकाराला, त्याच्या गायन साधनेला समजून घेण्याची संधी पद्माताई देशपांडे यांच्या मैफलीने युवा कलाकारांना लाभली. तुषार केळकर (संवादिनी), रोहन पंढरपूर (तबला), माऊली दुधाणे (पखवाज), निषाद गरुड (टाळ) ऋतुजा बोऱ्हाडे आणि नात ऐश्वर्या देशपांडे यांनी गायनसाथ केली.